Czym są czapsy?
Czapsy są jednym z podstawowych elementów stroju jeździeckiego. Są to wyjątkowo solidna, swego rodzaju osłona nóg, składająca się z legginsów i paska mocującego. Zapinane są na klasyczne spodnie, ale w przeciwieństwie do nich nie mają części siedziska, czy brakuje łączenia w kroku. Zaprojektowano je, aby zapewnić kompleksową ochronę kończyn dolnych. Produkowane są ze skóry lub podobnego materiału, a ich nazwa to skrócona wersja szesnastowiecznego hiszpańskiego słowa „chaparreras”, odnoszącego się do ubioru z dzisiejszych terytoriów Meksyku oraz Teksasu, zaprojektowanego specjalnie dla hodowców bydła. We współczesnym świecie wykorzystywane są zarówno do pracy ze zwierzętami, jak i do użytku wystawowego lub pokazowego. Czapsy zostały również przyjęte do użytku na motocyklach, szczególnie przez wielbicieli marki Harley-Davidson.
Jakie są typy czapsów?
Strój ten można umownie podzielić na typy hipiczny, jak i pozbawiony cech przydatnych jeździectwu. Do pierwszej grupy zaliczono takie przykłady, jak w angielskiej nomenklaturze:
- shotgun – proste i stosunkowo wąskie skórzane modele, szczelnie obejmujące nogi,
- batwing – wygodne, rozszerzające się ku dołowi, a także ułatwiające wspięcie się do siodła,
- chinks – krótsze o charakterystycznych frędzlach zwisających z okolic kolana,
- armitas – najbardziej pierwotne w budowie, nisko sięgające, choć z całkowicie zamkniętymi nogawkami,
- farrier’s apron – wzmocnione odporną skórą, wykorzystywane przez podkuwających koni jako ochrona przed iskrami,
- woolies – najcieplejsza forma, często z domieszkami aksamitnego polaru,
- zamorras – podobne do batwing, lecz z rozszerzeniem niżej nawet za butami z charakterystycznym trójkątnym kloszem.
Ponadto spotyka się również formę tak zwanych „półczapsów”, których założenie jest dużo łatwiejsze, szczególnie na profesjonalne sztyblety. Wśród drugiego rodzaju, na pierwszy plan wybijają się czapsy dla pracowników leśnych, zatrudnionych w zakładach przemysłowych, tartakach. Stosują je także myśliwi, chroniąc się przed ukąszeniami węży, sportowcy podczas niektórych zawodów, a nawet wspomniani motocykliści, czy inspiratorzy modowi.
Główne funkcje czapsów
Czapsy mają na celu ochronę nóg jeźdźców, czy innych osób przed kontaktem z codziennymi zagrożeniami w środowisku pracy z końmi lub bydłem. Pomagają chronić nogi przed ocieraniem się o kolce, zranieniem od cierni, ukąszeniami komarów, much. Ubiór skórzany lepiej przylega do skórzanego siodła lub zwierzęcia bez rzędu, dzięki czemu zapewnia stabilniejszą pozycję w poruszaniu się. Są powszechnie noszone przez zachodnich przedstawicieli na pokazach, gdzie zawodnicy muszą przestrzegać tradycyjnych form odzieży, zwłaszcza tej zwieńczającej strój.